O alergii
Okres pylenia roślin.
Jest wiosna. Zaczęło się pylenie drzew i ze względu na bardzo łagodną zimę można się spodziewać, że będzie wcześniejsze niż w latach ubiegłych. Już pyli brzoza, która zwykle w naszym województwie rozpoczyna pylenie w połowie kwietnia i trwa do początku maja.
Zakończyła pylenie leszczyna. Pyli olcha, topola i grab. Zwykle pod koniec maja zaczynają już pylić trawy, a w okresie letnim chwasty. W tym roku spodziewamy się ich wcześniejszego pylenia.
Najczęstszym alergenem jest pyłek brzozy i pyłki traw. W tym roku pacjenci uczuleni na pyłek brzozy mogą się spodziewać nasilonych objawów już w najbliższych dniach, gdyż przewidywany jest gwałtowny wzrost stężenia pylenia tego drzewa.Objawy uczulenia na alergeny brzozy dotyczą:
- górnych dróg oddechowych: kichanie, świąd nosa, wodnisty katar, upośledzona drożność nosa,
- świąd oczu, łzawienie, zapalenie spojówek,
- zaostrzenie astmy: świszczący oddech, duszność kaszel,
- skóry: pokrzywka, nasilenie atopowego zapalenia skóry,
- przewodu pokarmowego: zespół alergii jamy ustnej, bóle brzucha, zgaga. Dotyczy to pacjentów uczulonych jednocześnie na pyłek brzozy i alergeny pokarmowe reagujące krzyżowo z pyłkiem brzozy, m.in. jabłko, gruszka, kiwi, marchew surowa, seler, curry, orzechy drzew.
W jaki sposób leczyć jej objawy?
1. Unikanie ekspozycji na alergen uczulajacy.
W przypadku uczulenia na alergeny powietrznopochodne praktycznie nie jest możliwe. Można jedynie dążyć do zmniejszenia ekspozycji na te alergeny. Należy zatem:
- na bieżąco śledzić komunikaty o pyleniu roślin, a w okresach maksymalnego stężenia pyłków starać się pozostawac w pomieszczeniach zamkniętych lub w tym okresie wyjechac w miejsca, gdzie natęzenie pyłków jest najmniejsze (np.w góry, nad morze, w rejsy żeglarskie),
- unikać zajęć na wolnym powietrzu,
- w domu, pracy i samochodzie stosować filtry powietrza, nie należy otwierać okien,
- dbać o częste i dokładne sprzątanie domu i pomieszczeń, w których przebywamy (najlepiej na mokro),
- przebywając na zewnątrz nosić okulary (a jeśłi to możliwe, równiez maseczki ochronne) oraz czapke z daszkiem,
- po każdym powrocie do domu natychmiast zmieniać odzież, brac prysznic, łacznie z umyciem głowy,
- po każdym powrocie do domu płukać nos, jamę ustną i przemywać oczy roztworem soli fizjologicznej,
- na spacery wychodzić po długotrwałym deszczu,
- unikać spacerów przed południem, gdy pyłki pod wpływem słońca się wznoszą oraz późnym popołudniem, gdy temperatura spada i pyłki ponownie spadają na ziemię.
Leczenie farmakologiczne.
Wyedukowany pacjent powienien uważnie obserować kalendarz pylenia roślin. Gdy pojawia się informacja o nadchodzącym okresie pylenia roślin, na które jest uczulony, powinien na kilka dni wcześniej, najpóźniej w dniu pojawienia się pierwszych objawów, rozpocząć przyjmowanie leków zgodnie z zaleceniem lekarza prowadzącego. Niezwykle ważna jest technika podawania kropli do oczu i leków donosowych. Lek donosowy nie może być aplikowany na przegrodę nosa lub pod małżowinę dolną. Żeby zwiększyć skuteczność aplikowanych leków donosowych lek musi być podawany na oczyszczoną śluzówkę nosa. Gdy jest obecny obrzęk błony śluzowej nosa, to przed podaniem glikokortykosteroidów należy podać lek obkurczający śluzówkę nosa.
Immunoterapia swoista.
Jedyna przyczynowa metoda leczenia alergii. Czas trwania immunoterapii wynosi 3 do 5 lat. Odczulanie można prowadzić drogą podskórną w gabinecie alergologa lub podjęzykową w warunkach domowych.
Gdy dziecko wyjeżdża na wakacje, to osoba opiekująca się dzieckiem powinna wiedzieć:
- jakie dziecko ma problemy, na co zwrócić uwagę, czego unikać w otoczeniu i diecie dziecka
- jakie leki musi przyjmować codziennie (sposób podania i dawka leku)
- jakie leki można podać interwencyjnie (sposób podania i dawka leku)
Opracowała:
Dr n. med. Teresa Małaczyńska
pediatra, alergolog, pulmonolog
Kierownik Oddziału Alergologii i Chorób Płuc